nūhou

Ua ʻike ʻia ka haʻawina ma ka hui makahiki 50 a ʻoi aku ka nui o ke kūlana socioeconomic haʻahaʻa me ka piʻi nui o ke kaumaha; Ma waena o lākou, ʻo ka haʻahaʻa haʻahaʻa i nā hana kaiapuni a me ka mehameha e pāʻani i ke ʻano o ka hui ʻana ma waena o nā mea ʻelua. Hōʻike nā hualoaʻa noiʻi no ka manawa mua i ke ʻano o ka hana ma waena o nā kumu psychosocial behavioral a me ke kūlana socio-economic a me ka pilikia o ke kaumaha i ka poʻe ʻelemakule, a hāʻawi i nā hōʻike ʻepekema koʻikoʻi i kākoʻo no ka hoʻokumu ʻana i nā hana olakino noʻonoʻo holoʻokoʻa i ka poʻe ʻelemakule, ka hoʻopau ʻana i nā mea e pili ana i ke olakino, a me ka wikiwiki o ka hoʻokō ʻana i nā pahuhopu olakino olakino honua.

ʻO ke kaumaha ke kumu nui o ke olakino noʻonoʻo e hāʻawi ana i ke kaumaha o ka honua a me ke kumu nui o ka make ma waena o nā pilikia olakino. ʻO ka Comprehensive Action Plan for Mental Health 2013-2030, i hāpai ʻia e WHO i ka makahiki 2013, e hōʻike ana i nā hana koʻikoʻi e hāʻawi i nā hana kūpono no ka poʻe me nā maʻi noʻonoʻo, me ka poʻe me ke kaumaha. Loaʻa ke kaumaha i ka poʻe ʻelemakule, akā ʻaʻole i ʻike ʻia a mālama ʻole ʻia. Ua ʻike nā haʻawina ʻo ke kaumaha i ka wā ʻelemakule e pili pū ana me ka emi ʻana o ka cognitive a me ka pilikia o ka maʻi cardiovascular. ʻO ke kūlana socioeconomic, ka hana kaiaulu, a me ka loneliness i pili kūʻokoʻa me ka ulu ʻana o ke kaumaha, akā ʻaʻole maopopo ko lākou mau hopena i hui pū ʻia a me nā mīkini kikoʻī. I loko o ka pōʻaiapili o kaʻelemakule honua, aia kahi koi wikiwiki e wehewehe i nā mea e hoʻoholo ai i ke olakino olakino o ke kaumaha i ka wāʻelemakule a me kā lākou mau hana.

ʻO kēia haʻawina he haʻawina hui kaiaulu ma waena o ka ʻāina me ka hoʻohana ʻana i ka ʻikepili mai nā noiʻi ʻelima ʻelele o ka poʻe ʻelemakule ma 24 mau ʻāina (i mālama ʻia mai Pepeluali 15, 2008 a i Pepeluali 27, 2019), me ka Health and Retirement Study, kahi National Health and Retirement Study. HRS, ka English Longitudinal Study of Ageing, ELSA, the Survey of Health, Aging and Retirement in Europe, The Survey of Health, Aging and Retirement in Europe, the China Health and Retirement Longitudinal Study, The China Health and Retirement Longitudinal Study, CHARLS and the Mexican Health and Aging Study (MHAS). Ua komo ka haʻawina i nā poʻe i komo i ka makahiki 50 a ʻoi aʻe ma ka baseline nāna i hōʻike i ka ʻike e pili ana i ko lākou kūlana socioeconomic, nā hana kaiāulu, a me nā manaʻo o ka mehameha, a ua ninaninau ʻia i ʻelua mau manawa; ʻO nā poʻe i loaʻa nā hōʻailona depressive ma ka baseline, ka poʻe i nalowale i ka ʻikepili e pili ana i nā hōʻailona depressive a me nā covariates, a ʻo ka poʻe i nalowale. Ma muli o ka loaʻa kālā o ka ʻohana, ka hoʻonaʻauao ʻana a me ke kūlana hana, ua hoʻohana ʻia ke ʻano loiloi ʻāpana kumu e wehewehe i ke kūlana socioeconomic he kiʻekiʻe a haʻahaʻa. Ua loiloi ʻia ke kaumaha me ka hoʻohana ʻana i ka Mexican Health and Aging Study (CES-D) a i ʻole EURO-D. ʻO ka hui ma waena o ke kūlana socioeconomic a me ke kaumaha i manaʻo ʻia me ka hoʻohana ʻana i ke kumu hoʻohālike Cox proportional hazard, a ua loaʻa nā hopena i hui ʻia o ʻelima mau noiʻi me ka hoʻohana ʻana i kahi kumu hoʻohālike hopena. Hoʻopili hou kēia haʻawina i nā hopena hui a me nā hopena pili o ke kūlana socioeconomic, nā hana kaiāulu a me ka mehameha i ke kaumaha, a ua ʻimi i nā hopena mediating o nā hana kaiaulu a me ka loneliness ma ke kūlana socioeconomic a me ke kaumaha ma o ka hoʻohana ʻana i ka loiloi mediation kumu.

Ma hope o ka hahai ʻana ma waena o 5 mau makahiki, ua hoʻomohala ka poʻe 20,237 i ke kaumaha, me ka helu helu o 7.2 (95% hilinaʻi manawa 4.4-10.0) no 100 kanaka-makahiki. Ma hope o ka hoʻoponopono ʻana i nā ʻano mea hoʻohilahila, ʻike ʻia ka ʻikepili i loaʻa i nā poʻe o ke kūlana socioeconomic haʻahaʻa ka nui o ka pilikia o ke kaumaha i hoʻohālikelike ʻia me nā poʻe o ke kūlana socioeconomic kiʻekiʻe (pooled HR=1.34; 95% CI: 1.23-1.44). ʻO nā hui ma waena o ke kūlana socioeconomic a me ke kaumaha,ʻo 6.12% wale nō (1.14-28.45) a me 5.54% (0.71-27.62) i hoʻopiliʻia e nā hana kaiaulu a me ka loneliness.

ʻO ka pilina ma waena o ke kūlana socioeconomic a me ka loneliness i ʻike ʻia he hopena koʻikoʻi i ke kaumaha (pooled HR=0.84; 0.79-0.90). Ke hoʻohālikelike ʻia me nā poʻe i komo i ke kūlana socioeconomic kiʻekiʻe i hana ʻia a ʻaʻole mehameha, ʻoi aku ka nui o ke kaumaha o ka poʻe i komo i ke kūlana socioeconomic haʻahaʻa a me ka noho mehameha (aggregate HR=2.45; 2.08-2.82).

ʻO ka passivity social a me ka loneliness wale nō ka mea hoʻopili i ka hui ma waena o ke kūlana socioeconomic a me ke kaumaha, e hōʻike ana i ka hoʻohui ʻana i nā hana e pili ana i ka noho kaʻawale ʻana a me ka loneliness, pono nā hana ʻē aʻe e hōʻemi i ka pilikia o ke kaumaha i ka poʻe ʻelemakule. Eia kekahi, ʻo nā hopena i hui pū ʻia o ke kūlana socioeconomic, ka hana kaiapuni, a me ka mehameha e hōʻike ana i nā pono o nā hana hoʻohui like ʻole e hōʻemi i ke kaumaha o ke ao holoʻokoʻa.